Wągrowiec
Wągrowiec – miasto powiatowe leżące nad Wełną na terenie Pojezierza Chodzieskiego, około 55 km na pn-wsch. od Poznania. Dogodne połączenia KW gwarantują nam szybką i wygodną podróż.
Po przyjeździe proponujemy udać się na południe miasta i zatrzymać się na pięknie zrewitalizowanym w 2009 r. Rynku. Tańcząca w takt muzyki fontanna z efektami świetlnymi (seanse w południe i po zapadnięciu zmroku), zegar słoneczny, róża wiatrów stanowią nie lada atrakcję.
Skręcamy w ul. Powstańców Wlk., po drodze mijając Wieżę widokową i kierujemy się dalej na wschód, ku skrzyżowaniu rzek Nielby i Wełny. Jest to rzadkie zjawisko hydrologiczne, które powstało w wyniku prac melioracyjnych przeprowadzanych przez cystersów ok. 1830 r. w celu ochrony miasta przed powodziami oraz utrzymania na Wełnie odpowiedniego poziomu wód umożliwiającego napędzanie młyna. Propozycja dla zapalonych piechurów; oddalona o ok.2,2 km na pd-wsch. znajduje się powstała w 1845 r. Piramida – Grobowiec Rotmistrza Franciszka Łakińskiego.
Zmierzamy teraz na zachód do klasztoru Paulinów, oddalonego o ok. 1,7 km. od skrzyżowania rzek. Napotykamy na XVI w. kościół św. Jakuba Apostoła, do budowy którego oprócz cegieł użyto ciosów granitowych pochodzących z rozebranego kościoła cysterskiego w Łeknie. 10 renesansowych, barokowych i rokokowych ołtarzy oraz renesansowa ambona tworzą bogaty wystrój. Wychodząc pochylmy się przed pomnikiem ks. Jakuba Wujka – jezuity, który jako pierwszy w 1595 r. przełożył Biblię na j. polski.
Po 3 min. dochodzimy do barokowego klasztoru Paulinów, jednego z najstarszych opactw cysterskich w Polsce. Pierwszą siedzibą ufundowanego opactwa i osadzenia Cystersów było Łekno, w połowie XIV w. przeniesiono ją do Wągrowca, po otrzymaniu przez niego w 1381 r. praw miejskich. Klasztor wielokrotnie przebudowywano, znajdziemy w nim ślady gotyku, renesansu oraz baroku. Cystersi byli włodarzami zabudowań przez 400 lat, do 1835 r., kiedy to w wyniku kasacji przez władze pruskie zostali zmuszeni do opuszczenia klasztoru, a jego budynki zamieniono na sąd i więzienie. Z czasem zabudowania uległy zniszczeniu, a całość klasztoru mocno podupadła. Zespół klasztorny otacza mur, z późnobarokową trójdzielną bramą. Od 2013 r. na terenie opactwa są prowadzone prace remontowe.
Po opuszczeniu klasztoru kierujemy się na pn-zach. do oddalonego o 5 min. drogi, założonego w 1987 r. Muzeum Regionalnego mieszczącego się w tzw. Opatówce —XVIII-wiecznej siedzibie opata wągrowieckich cystersów. Muzeum w swoich zbiorach posiada eksponaty obrazujące historię i tradycje miasta oraz regionu. Z inicjatywy Muzeum co roku w lipcu organizowane są Wągrowieckie Festyny Cysterskie; niestety w tym roku odwołane. Idąc w kierunku jeziora i napotykamy na późno-klasycystyczny kościół św. Apostołów Piotra i Pawła, a stąd już 10 min. spacer dzieli nas od dworca.
Wągrowiec to nie tylko Cystersi. To przepiękne tereny zielone – i te zagospodarowane ręką ludzką, i te, prawie dziewicze, przypominające Puszczę Białowieską.
15 min. spacer na pn-wsch. od dworca kolejowego do Parku Miejskiego nad Jez. Durowskim. Oczyma wyobraźni możemy przenieść się do okresu międzywojennego, kiedy istniało tutaj kilka przystani żeglarskich, deptak, otwarte baseny oraz położony w pobliżu stadion. Dziś możliwość wypożyczenia roweru miejskiego ułatwia nam dojazd do Aquaparku, zrobienia pętli wokół jeziora lub dojazdu do Rezerwatu Dębina.
Oficjalny statusu miejscowości letniskowej i wypoczynkowej Wągrowiec otrzymał w 1939 r., niestety wraz z wybuchem II w. św. śmiałe plany inwestycyjne legły w gruzach. Ale samo Jezioro Durowskie pozostało i okupanci niemieccy chcąc wykorzystać turystyczny potencjał Wągrowca propagowali hasło „Jeden dzień wypoczynku w Wągrowcu” – Einen Tag Erholung in Eichenbrück. Reklamowano niezwykłe położenie miasta pomiędzy rzekami, jeziorami, dodatkowym atutem było korzystne połączenie kolejowe z Poznaniem, które pozostało do dziś.
Z kolei dla tych z Państwa, którzy kochają las, w jego pierwotnej formie, rezerwat leśny Dębina jest miejscem wyjątkowym. Dotrzemy do niego kierując się ulicami Cysterską i Rogozińską na zachód od dworca. Las grabowo-dębowy, o powierzchni 30,39 ha, przekształcony został w rezerwat w 1957 r. i stał się obiektem szczególnie cennym dla badań naukowych oraz dla dydaktyki. Na uwagę zasługuje rosnący przy wsch. granicy rezerwatu pomnik przyrody – dąb „Korfanty” o wysokości 34 m i obwodzie pnia 3,9 m .
Na szczęście dziś Wągrowiec jest w rękach polskich i nadal mając walory miasta wypoczynkowego- zielonego oferuje nam także bogatą historię. Zasługuje więc na nowe hasło: „Co najmniej dwa dni wypoczynku w Wągrowcu – z Kolejami Wielkopolskimi”.
Dla wszystkich, którzy odczuwają niedosyt informacji proponujemy kilka krótkich audiobooków do pobrania.
Podziękowania za zdjęcia dla: Wielkopolskiej Organizacji Turystycznej, wagrowiec.eu oraz wielkopolskaciekawie.pl